|
DOI SONG TAM LINH # 104 = KHOANG CACH |
 |
 |
 |
|
Khoảng cách - Trầm Thiên Thu
Mar 21 at 6:32 PM
Khoảng cách
Trên đời có nhiều loại khoảng cách: Khoảng cách địa lý, khoảng cách không gian, khoảng cách thời gian, khoảng cách xã hội, khoảng cách tình cảm, khoảng cách giai cấp, khoảng cách trình độ, khoảng cách thực tế, khoảng cách trừu tượng, khoảng cách địa vị, khoảng cách tình cảm, khoảng cách tôn giáo, khoảng cách tâm linh,... Nói chung, có rất nhiều loại khoảng cách, với mức độ cũng rất khác nhau.
Có khoảng cách rất... "tự nhiên" là một đứa bé nằm trên đống tiền và một đứa bé nằm trên đất cát. Đứa-bé-nằm-trên-đống-tiền là đứa bé con nhà giàu, ngậm vú giả, quần áo tươm tất, nhưng mắt mở to, không ngủ được. Đứa-bé-nằm-trên-đất-cát đen đủi, bẩn thỉu, quần áo rách bươm, nhơ nhớp, nhưng nằm ngủ ngon giấc. Hai hình ảnh trái ngược khiến chúng ta phải suy tư nhiều. Đứa-bé-nằm-trên-đất-cát thanh thản vì biết quẳng gánh lo đi, còn đứa-bé-nằm-trên-đống-tiền không thể ngủ được vì chờ đợi hoặc đòi hỏi cái gì đó ở người khác. Một triết-lý-sống thú vị mà nhức buốt lắm!
Có lần Chúa Giêsu bảo: "Ngày mai cứ để ngày mai lo. Ngày nào có cái khổ của ngày đó" (Mt 6:34). Khổ đâu mà lắm thế nhỉ? Nghe đến "cái khổ" thì chắc là ai cũng buồn lắm, ngao ngán lắm! Chẳng phải Chúa "triệt buộc" hoặc "chơi ép" chúng ta đâu, mà chắc chắn "cái khổ" phải có giá trị lắm!
Trong Tám Mối Phúc, Chúa Giêsu đưa ra hai mối phúc liên quan "cái khổ". Mối thứ nhất: "Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó, vì Nước Trời là của họ" (Mt 5:3), và mối thứ hai: "Phúc thay ai sầu khổ, vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an" (Mt 5:5). Hoàn cảnh NGHÈO nàn thì phải KHÓ khăn, thế nên luôn cảm thấy KHỔ và SẦU. Toàn là những chữ "hắc ám" hết sức!
Không ai muốn nghèo, nhưng có người đã cố gắng hết sức mà vẫn nghèo, lận đận cho tới chết. Người nghèo bao giờ cũng nhiều hơn người giàu: "Người nghèo thì bên cạnh anh em lúc nào cũng có" (Ga 12:8). Vì thế, Chúa Giêsu luôn chạnh lòng thương người nghèo và bảo chúng ta phải yêu thương người nghèo. Thế nhưng trong thực tế, người nghèo vẫn bị đối xử phân biệt, bị coi thường, không chỉ đối với xã hội đời thường mà với tôn giáo cũng chẳng hơn gì!
Ngay tại Hong Kong hoa lệ và sang trọng vẫn có những người nghèo rất khổ. Họ phải "sống chui" trong các "chuồng" (chứ cũng chẳng được giống như căn phòng nhỏ). Mỗi "chuồng" có chiều dài khoảng 180-200 cm, chiều rộng từ 70-90 cm. Các "chuồng" chồng lên nhau và nằm sát nhau (hình bên). Tương tự, ở Việt Nam cũng có rất nhiều khu ổ chuột, thậm chí ngay tại Saigon mà vẫn có người sống trên chiếc ghe nhỏ, nhìn mà cũng cảm thấy muốn ngộp thở!
Có hai dạng thực-tế-thật, theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Thực tế thứ nhất: Xe hơi "dễ chơi" hơn xe máy, xe máy "đáng ngại" hơn xe đạp, xe đạp "dễ hạp" hơn đi bộ, đi bộ nhìn "ngộ" lắm. Thực tế thứ nhì: Biệt thự "bự" hơn nhà lầu, nhà lầu "ngầu" hơn nhà xây, nhà xây "hay" hơn nhà lá, nhà lá nhìn "lạ" lắm. Người ta vẫn hô hào "xóa đói, giảm nghèo", nhưng chẳng thấy "xóa" hoặc "giảm" được gì. Ngay cả trong tôn giáo cũng vẫn có tình trạng "chạy đua", xây nhà thờ hàng chục tỷ, như nhà thờ Bác Trạch (*) được coi là nhà thờ "đồ sộ" nhất Việt Nam hiện nay (!). Ở đây không có ý dám "phê phán" nhưng thiết tưởng cũng nên "cân nhắc" lắm!
Gọi là san bằng "khoảng cách" nhưng đôi khi chúng ta bị ngộ nhận hoặc ảo tưởng, và rồi có thể chúng ta lại "vô tình" làm cho khoảng cách càng thêm xa và rộng hơn. Thức tế vẫn thấy có những "con chiên ghẻ" bị "lạc bầy". Những con lợn béo luôn bán được giá cao. Và "chiên béo" cũng "được giá" hơn hẳn loại "chiên ghẻ" hoặc "chiên gầy mòn ốm o". Thánh Gioan nói: "Chúng ta đừng yêu thương nơi đầu môi chót lưỡi, nhưng phải yêu thương cách chân thật và bằng việc làm" (1 Ga 3:18). Thánh Gicôbê cũng xác định: "Đức tin không có hành động là đức tin chết" (Gc 2:17 & 26). Giảng cho hay, viết cho tốt, nghe cho biết, đọc cho vui. Thế thôi! Người nghèo ở rất gần nhưng Thiên Chúa xa lắc xa lơ, "khoảng cách" vẫn còn đó!
Trình thuật Lc 16:19-31 cho thấy có một loại khoảng cách đặc biệt: KHOẢNG CÁCH ĐỜI ĐỜI. Khoảng cách này phát xuất từ một dụ ngôn do chính Chúa Giêsu kể, Tổ phụ Áp-ra-ham gọi là Vực Thẳm. Gọi là dụ ngôn nhưng vẫn rất thực tế ở đời thường, xưa cũng như nay. Chuyện kể và nghe "rất quen" rằng...
Có một ông nhà giàu kia, mặc toàn lụa là gấm vóc, ngày ngày yến tiệc linh đình. Lại có một người nghèo khó tên là La-da-rô, mụn nhọt đầy mình, nằm trước cổng ông nhà giàu, thèm được những thứ trên bàn ăn của ông ấy rớt xuống mà ăn cho no. Lại thêm mấy con chó cứ đến liếm ghẻ chốc anh ta. Thế rồi người nghèo này chết, và được thiên thần đem vào lòng ông Áp-ra-ham. Ông nhà giàu cũng chết, và người ta đem chôn.
Dưới âm phủ, đang khi chịu cực hình, ông ta ngước mắt lên, thấy tổ phụ Áp-ra-ham ở tận đàng xa, và thấy anh La-da-rô trong lòng tổ phụ. Bấy giờ ông ta kêu lên: "Lạy tổ phụ Áp-ra-ham, xin thương xót con, và sai anh La-da-rô nhúng đầu ngón tay vào nước, nhỏ trên lưỡi con cho mát; vì ở đây con bị lửa thiêu đốt khổ lắm!". Ông Áp-ra-ham đáp: "Con ơi, hãy nhớ lại: suốt đời con, con đã nhận phần phước của con rồi; còn La-da-rô suốt một đời chịu toàn những bất hạnh. Bây giờ, La-da-rô được an ủi nơi đây, còn con thì phải chịu khốn khổ. Hơn nữa, giữa chúng ta đây và các con đã có một vực thẳm lớn, đến nỗi bên này muốn qua bên các con cũng không được, mà bên đó có qua bên chúng ta đây cũng không được".
Ông nhà giàu nói: "Lạy tổ phụ, vậy thì con xin tổ phụ sai anh La-da-rô đến nhà cha con, vì con hiện còn năm người anh em nữa. Xin sai anh đến cảnh cáo họ, kẻo họ lại cũng sa vào chốn cực hình này!". Ông Áp-ra-ham đáp: "Chúng đã có Mô-sê và các Ngôn Sứ, thì chúng cứ nghe lời các vị đó". Ông nhà giàu nói: "Thưa tổ phụ Áp-ra-ham, họ không chịu nghe đâu, nhưng nếu có người từ cõi chết đến với họ, thì họ sẽ ăn năn sám hối". Ông Áp-ra-ham đáp: "Mô-sê và các Ngôn Sứ mà họ còn chẳng chịu nghe, thì người chết có sống lại, họ cũng chẳng chịu tin".
Chúng ta thấy trong dụ ngôn này có một "khoảng cách". Đó là khoảng cách sang – hèn, khoảng cách giàu – nghèo. Vừa trừu tượng vừa cụ thể. Khoảng cách này chỉ có thể san bằng hoặc lấp đầy bằng "chất" yêu thương (đức ái, đức mến, lòng trắc ẩn, lòng thương xót, sự chạnh lòng, thậm chí là... thương hại).
Khoảng cách giữa người giàu và người nghèo La-da-rô không còn là khoảng-cách-tạm-thời hoặc bình thường như trước, mà nay là khoảng-cách-đời-đời, hóa thành "vực thẳm" rồi. Không thể thay đổi được gì nữa. Thật là đáng sợ!
Về đức ái, không phải cứ CHO là bác ái. Đừng lầm lẫn hoặc cố ý không hiểu. Người đời nói: "Của cho không bằng cách cho". Đúng vậy, "cách cho" thực sự quan trọng hơn "của cho". Có những "kiểu cho" khác nhau thì cũng có những cấp độ bác ái – tạm chia ba cấp: Cấp thấp, cấp vừa, và cấp cao.
1. Yêu thương "cấp thấp" là BỐ THÍ. Đó là chuyện "Người Bạn Quấy Rầy" (Lc 11:5-8). Chủ nhà không hề cảm động trước hoàn cảnh của người hàng xóm kia, nhưng vì anh ta cứ quấy rầy mãi mà chủ nhà đành phải đưa thực phẩm cho anh ta để anh ta đi rồi. Hành động của chủ nhà hoàn toàn vì mình, mang tính ích kỷ. Rõ ràng chủ nhà vị kỷ chứ không vị tha.
2. Yêu thương "cấp vừa" là CÔNG BÌNH (công bằng). Kinh thánh không có câu chuyện nào liên quan "cấp độ" này. Đây là dạng "chia sẻ". Tôi có nhưng tôi chưa hoặc không dùng tới thì tôi chia sẻ cho bạn. Không vị kỷ cũng chẳng vị tha. Vô thưởng, vô phạt, giống như thuốc không bổ mà cũng không hại.
3. Yêu thương "cấp cao" là BÁC ÁI. Đó là chuyện "Bà Góa Và Hai Đồng Tiền" (Lc 21:1-4; Mc 12:41-44). Những người bỏ tiền vô thùng đều là tiền dư (bạc nén, bạc lượng, bạc trăm, bạc triệu, bạc tỷ,...), nghĩa là không "chạm" đến cuộc sống của họ. Có bà góa già chỉ bỏ 2 đồng tiền thôi, thế mà Chúa Giêsu khen nức. Tại sao? Hai đồng tiền đó quá nhỏ bé, chưa bằng số lẻ của nhà giàu cho bọn trẻ ăn quà vặt, nhưng 2 đồng đó có "ảnh hưởng" miếng cơm hằng ngày của bà. Bà hy sinh để làm từ thiện, giúp người nghèo. Như vậy, 2 đồng tiền đó có "dính máu" của bà. Hoàn toàn vì thương cảm người khác. Vị tha chứ không vị kỷ. Do đó, 2 đồng tiền nhỏ lại hóa thành tài sản lớn. Còn khuya chúng ta mới làm được như bà góa này, nghĩa là chúng ta đừng vội nhận là mình làm việc bác ái!
Thú thật, cho đến nay tôi vẫn chưa làm được việc bác ái nào đúng nghĩa, vì tôi chưa dám "cắt máu thịt" mình hoặc "rút ruột" ra vì người khác. Tôi cũng chưa đủ mức công bình, vì tôi không có của dư để cho người khác. Tôi cũng chưa có dịp bố thí, vì chẳng ai quấy rầy tôi, họ cứ thấy tôi là họ "chạy mất dép" rồi. Tóm lại, cứ nói "toạc móng heo" là tôi KHÔNG HỀ BÁC ÁI. Vâng, đó là phần tồi tệ của tôi. Và tôi chỉ còn biết xin lỗi Chúa!
Khi làm từ thiện, giúp người nghèo, làm việc tông đồ,... người ta vẫn nói là "làm việc bác ái". Nghe "kêu" dữ nghen! Thật ra, người ta chỉ gom quần áo cũ, đồ dư, đồ mình không ăn được,... rồi đem cho người khác chứ có mấy ai mua đồ mới mà cho hoặc mời ăn đồ ngon? Và vẫn "vô tư" nói là "làm việc bác ái". Dĩ nhiên người nghèo họ không dám đòi hỏi, có đồ là tốt lắm rồi. Thế nhưng có lẽ người cho cũng nên "vắt tay lên trán" một chút đấy!
Chữ "nghèo" liên quan chữ "hèn" và chữ "khổ", "hèn" mà bị "nhục", "khổ" mà bị "đau". Việt ngữ vô cùng độc đáo. Quả thật, người nghèo khổ lắm. Khổ đủ thứ. Khổ về thể lý mà "bị dí" luôn tinh thần. Thậm chí họ khổ cả về phương diện tôn giáo. Họ cũng thương ông bà, cha mẹ,... lắm chứ, nhưng họ không có tiền mà xin lễ. Nhiều người còn ra "giá lễ" phải là "thế này, thế nọ" thì làm sao họ xin nổi chứ? Họ cũng muốn mua ân nhân nhưng họ có đủ sức đâu mà mua? Chiên ghẻ à chiên ghẻ thì chẳng ai muốn lại gần, "hôi hám" thí mồ!
Họ nghèo vật chất, nhưng có thể họ giàu tâm linh. Chắc họ cũng được an ủi khi nghe Chúa Giêsu nói: "Không phải bất cứ ai thưa với Thầy: 'Lạy Chúa! lạy Chúa!' là được vào Nước Trời cả đâu! Nhưng chỉ ai thi hành ý muốn của Cha Thầy là Đấng ngự trên trời, mới được vào mà thôi" (Mt 7:21).
Hằng ngày, người ta có nhiều cuộc "chạy đua" lắm, thậm chí còn so đo ngay trong những việc đạo đức. Trên trời không có chỗ cao hoặc chỗ thấp, cũng không có thánh nhỏ hoặc thánh lớn. Người ta còn "khoái" coi cái chính là cái phụ, còn cái phụ là cái chính. Thật là ngược đời quá! Chẳng hạn, người ta thích "chuyền tay" nhau kinh này và sách nọ, sứ điệp nọ sự lạ kia,... Cũng tốt thôi. Nhưng nếu chỉ "chăm chú" cái hình thức đó, tạo "bề nổi" mà bỏ "chiều sâu" thì có ích gì? Kinh thánh có đầy đủ, nhất là Phúc Âm, vậy sao không tìm hiểu cho sâu, cho kỹ?
Thánh Inhaxiô Loyola so sánh: "Không có đức ái mà đi truyền giáo thì giống như mình hái quả trên cây rồi tự mình đốn ngã cây vậy". Còn Thánh Phaolô căn dặn: "Lòng bác ái không được giả hình giả bộ. Anh em hãy gớm ghét điều dữ, tha thiết với điều lành; thương mến nhau với tình huynh đệ, coi người khác trọng hơn mình; nhiệt thành, không trễ nải; lấy tinh thần sốt sắng mà phục vụ Chúa" (Rm 12:9-11). Thánh Phaolô nói chắc nịch: "Anh em phải có lòng thương xót và biết tha thứ cho nhau" (Ep 4:32).
Mùa Chay là dịp "xét mình" một cách rất nghiêm túc, để có thể thực sự "xé lòng", quyết tâm "xé tâm hồn" để xứng đáng "gặp" Đức Giêsu Kitô qua Bí tích Thánh Thể và qua tha nhân, đồng thời hãy cùng nhau tâm niệm hai điều:
+ Ad Majorem Dei Gloriam – Để vinh danh Chúa hơn.
+ Vivere Summe Deo in Christo Jesu – Sống tuyệt vời cho Thiên Chúa trong Đức Giêsu Kitô.
Chúng ta cũng hãy cùng nhau cầu xin như Thánh Augustinô: "Domine, noverim Te, noverim me" (Lạy Chúa, xin cho con biết Chúa, xin cho con biết con). Và hãy mơ ước như Thánh Phanxicô Assisi: "Con chỉ mong yêu Ngài đến chết, bởi vì Ngài tự nguyện chết vì yêu con". Nhờ đó, chúng ta có thể trưởng thành về đức ái để có thể san bằng mọi "khoảng cách" trong cả cuộc sống đời thường và tâm linh.
TRẦM THIÊN THU
Một chiều Thứ Sáu Mùa Chay, giờ thứ Chín – 2014.
__________________________
(*) Nhà thờ Bác Trạch (xã Vân Trường, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình) thuộc GP Thái Bình, được khánh thành ngày 13-10-2013. Tổng kinh phí xây dựng là 58,6 tỷ VNĐ. Tổng số vật liệu xây dựng: 46 vạn gạch, 351 tấn sắt, 527 tấn vôi, 2.859 tấn xi măng, 15 m3 gỗ lim, 1000 m2 đá các loại, khoảng 1000 m2 sơn trong ngoài, 122 tấm kính tranh; gần 100 tượng tròn, phù điêu, tranh vẽ các loại (http://giaophanthaibinh.org/a4397/Hinh-anh-ve-tan-Thanh-duong-Giao-xu-Bac-Trach.aspx).
Kính chuyển
Hồng |
|
DOI SONG TAM LINH # 103 = DOI MOI CON NGUOI |
|
|
|
|
Ðổi Mới Con Người
Linh Mục Nguyễn Công Ðoan, SJ, Việt Nam
Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan
(Tiếp Theo và Hết)
II. ÐỔI MỚI CON NGƯỜI
a) Tại sao phải đổi mới con người
Ðã nói tới mới tức là phải có cái gì là cũ mà ta cần phải bỏ đi, thay thế. Nói đổi mới con người tức là có con người cũ phải bỏ đi. Thánh Phaolô đã giải thích rộng rãi cho chúng ta về con người cũ và con người mới trong các thư của ngài. Con người cũ là con người sống, yêu ghét, suy nghĩ và hành động theo sự thúc đẩy của tội lỗi, con người bị tội lỗi thống trị. Thiên Chúa? Chỉ có Ðức Kitô mới là "hình ảnh của Thiên Chúa vô hình" (Col 1,15), vì Ngài là Con Một của Thiên Chúa, là Lời Thiên Chúa tự phát biểu chính mình và nhờ Lời ấy vạn vật được tác thành, Ngài đồng bản tính với Ðức Chúa Cha. Con vạn vật nhờ Ngài mà được tác thành chỉ là phản ảnh vinh quang của Thiên Chúa, con người đứng đầu các tạo vật, được tham dự vào quyền năng sáng tạo của Thiên Chúa với sứ mạng tiếp tục công trình tạo dựng, chinh phục mặt đất và làm cho nó trở nên xứng đáng với con người, nên con người được gọi là giống hình ảnh Thiên Chúa nhờ được kết hợp với Chúa Giêsu Kitô, Con một của Thiên Chúa. Bởi vậy mà trong thư các Tông Ðồ ta thấy có hai kiểu nói: "Hãy noi gương bắt chước Thiên Chúa như những con cái yêu dấu của Người" (Ep 5,1) và: "Hãy sống như Ngài (Ðức Kitô) đã sống" (1 Ga 2,6).
Ðổi mới con người không phải là việc làm một lần là xong, nhưng là cả một tiến trình kéo dài suốt cuộc đời: "nhất nhật tân, hưu nhật tân" (mỗi ngày mỗi mới, càng ngày càng mới). Lý do là con người không bao giờ là một thực thể đã hoàn thành, mà luôn luôn trên đường phát triển, tiến tới thành toàn, thể hiện Chân Thiện Mỹ theo giòng thời gian. Ðó là qui luật phát triển của sự sống thọ tạo.
Khi chúng ta tiếp nhận sự sống mới mà Thiên Chúa ban cho qua đức tin và phép Rửa, thì đó mới chỉ là cái mầm, cái nguyên lý mới, khác nào một hạt mới nảy mầm (x Rm 6). Cái mầm ấy phải lớn lên mãi và sinh hoa kết trái tức là toàn bộ những biểu hiệu của sự sống: lời ăn tiếng nói, cách cư xử, suy nghĩ, hành động. Quá trình phát triển của sự sống này là một cuộc chiến đấu không ngừng, bởi vì con người cũ trong ta không bị trục xuất một lần cho xong, mà dai dẳng đeo theo mãi, giành đất với mầm sống mới khiến ta phải luôn vật lộn với nó như ta nhổ cỏ, bắt sâu để cây ta trồng lớn lên được mà sinh hoa trái. Chính vì thế mà thánh Phaolô nói rằng ta phải "lột bỏ con người cũ". Trong các thư của Tông Ðồ, nhất là của thánh Phaolô, ta thấy những lời giải thích tỉ mỉ về điều này ở phần huấn dụ (nhất là 1 Cr; Ep; Pl; Cl). "Lột bỏ con người cũ, mặc lấy con người mới" cụ thể nghĩa là ta từ bỏ cách nói năng, hành động, suy nghĩ theo "thế gian, xác thịt" để tập lấy cách nói năng, hành động, suy nghĩ theo như Ðức Giêsu Kitô.
d) Nhờ đâu mà đổi mới được con người?
Sự sống là ân huệ của Thiên Chúa, sự sống mới lại càng là một ân huệ to lớn hơn. Nhưng sự sống lại phải do ta làm cho nảy nở. Vậy thì "có trời mà cũng có ta!" "Con người mới" vừa là ân huệ Thiên Chúa ban vừa là công trình của ta.
1. Ân huệ của Thiên Chúa là điểm khởi đầu của tất cả và cũng là cả quá trình phát triển nữa. Ðiểm khởi đầu là chính sự sống mới và kiểu mẫu con người mới Ngài ban cho ta trong Ðức Giêsu Kitô. Nhờ được kết hiệp với Ðức Kitô (qua lòng tin và phép Rửa) mà ta được quyền trở nên con Thiên Chúa (Ga 1,12). Sự sống ấy được tác thành trong ta do chính Thánh Thần mà ta nhận được: "Thiên Chúa đã gởi Thánh Thần của Con Ngài vào lòng chúng ta để kêu lên: "Cha ơi" (Gl 4,6). Và chính Thánh Thần là Ðấng dẫn dắt chúng ta sống làm con Thiên Chúa, làm cho mầm sống Thiên Chúa trong ta lớn lên và sinh hoa kết trái. Thánh Phaolô đã kể ra những hoa trái của xác thịt (con người cũ) đối chọi với những hoa trái của Thánh Thần (Gl 5,16-24) và căn dặn chúng ta: "Nếu anh em sống nhờ Thánh Thần thì hãy để cho Thánh Thần dẫn dắt" (Gl 5,25).
2. Cuộc chiến đấu tốt đẹp đòi ta phải dấn thân như một vận động viên chạy đua trong thao trường. Ðó là hình ảnh mà chính thánh Phaolô đã dùng để nói về nổ lực bản thân của người Kitô hữu trong việc trở nên con Thiên Chúa, trở nên con người mới (1 Cr 9,24-27).
Vậy ta phải làm gì để được ơn của Chúa và để thể hiện nỗ lực bản thân, hợp tác với ơn Chúa, vì "Chúa dựng nên bạn không cần có bạn, nhưng Chúa không thể cứu chuộc bạn nếu không có bạn" (thánh Augustinô).
1) Ðể được ơn Chúa, ta phải cảm tạ vì ơn đã được làm con Thiên Chúa và cầu xin ơn Chúa để ta lớn lên trên đường làm con Chúa, đó là điều cơ bản mà thánh Phaolô dạy ta bằng chính hành động của ngài là tạ ơn và cầu xin cho các tín hữu (x Ep; Cl).
2) Chiêm ngắm khuôn mẫu Thiên Chúa ban là Chúa Giêsu: đọc và suy niệm Sách Thánh để biết phải sống thế nào.
3) Kiểm điểm hành động, tình cảm, suy nghĩ, ngôn từ dưới ánh sáng Sách Thánh.
4) Rèn luyện, tập tự chủ bằng những hình thức khổ hạnh giống như các vận động viên. tập cho mình biết làm chủ được bản năng trong sinh hoạt. Ăn chay, hãm mình là những phương thế quen thuộc của bất cứ ai muốn tự rèn luyện tánh tình, tu dưỡng bản thân. Ai quen buông thả theo bản năng và tình cảm tự nhiên thì sẽ luôn là nô lệ của những thôi thúc, xung động tự nhiên thuộc thú tính.
Cần nói thêm rằng trong cuộc sống con người, quan hệ giữa tư tưởng và hành động có tính hai chiều: hành động làm nảy sinh tình cảm và tư tưởng và ngược lại, tình cảm, tư tưởng điều khiển hành động. Ta còn nhỏ, cha mẹ dạy ta biết thưa, dạ, khoanh tay, cúi đầu chào, giữ vệ sinh, làm việc tốt... dần dần lớn lên, ta biết thế nào là đẹp, là tốt, là quí, là trong và ta gắng làm cho tốt, cho đẹp, rồi chính trong khi gắng thể hiện cái tốt cái đẹp ta lại càng hiểu rõ hơn và do đó càng cố gắng hơn. Ðứa trẻ lần đầu biết làm một điều cho cha mẹ, người khác vui và nhận thấy niềm vui đó sẽ cố gắng làm thêm lần nữa... và cứ thế suốt cuộc đời chúng ta lớn lên trên đường Chân Thiện Mỹ. Tính hỗ tương giữa tình cảm và tư tưởng với hành động là qui luật cần vận dụng trong cuộc nỗ lực trở thành con người mới.
Ðiểm cuối cùng có tính "kỹ thuật" là phải có trọng điểm. Muốn tập luyện môn thể dục thể thao nào cũng phải biết trọng điểm của nó và tổ chức các bài tập để đạt tới đó. trong mỗi con người đều có những ưu và khuyết điểm mang tính "chủ chốt", chi phối toàn bộ cách sống của người đó. Có người thì nhút nhát, người thì tự kiêu, người thì lười biếng... đến mức lúc nào ta cũng thấy những tính xấu ấy biểu lộ ra, hay nói cách khác lúc nào ta cũng có thể nói: "nó làm thế vì nhút nhát..., vì tự kiêu..., vì lười...". Như thế thì nếu người ấy thắng được tính nhút nhát là đã thắng được tính xấu chủ chốt của mình và thay đổi được rất nhiều. Bởi vậy thánh I-nhã khuyên nên tự kiểm xem mình có tính xấu nào là trọng điểm phải diệt và tính tốt nào là trọng điểm cần phát huy, và đặt một kế hoạch tự kiểm hằng ngày riêng về điểm đó.
Lm Nguyển Công Đoan, SJ
Kính chuyển
Hồng |
|
|
DOI SONG TAM LINH # 102 = CHU BE JAQUOU |
|
|
|
|
Mar 15 at 12:36 PM
Chú Bé Jaquou
(Jn 14,31)
Linh Mục Nguyễn Công Ðoan, SJ, Việt Nam
Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan
Ðịnh viết cho bạn vài ý nghĩ về sự khiêm tốn của những vì sao, nhưng khi cầm bút lên thì chú bé Jacquou lại hiện về trong trí. Thế là chú bé Jacquou sẽ trình diện bạn trước nhé. Có nhiều điều đáng nói về chú bé đau khổ và kỳ diệu này.
Khi Jacquou chạy đến lò than để báo tin cho cha biết lính đang lùng bắt cha, bao vây nhà... Martin đã ôm con vào lòng, căn dặn con phải làm người lớn, phải bảo vệ mẹ, phải thay mặt cha trong gia đình... và tặng Jacquou con dao. Chú bé tám tuổi đã nhận lời cha như một lời trăn trối.
... Và suốt đời Jacquou sẽ hành động vì cha mà không bao giờ kiêu căng tự phụ, song mỗi khi thành công, Jacquou chỉ thấy sung sướng vì đã đáp lời cha căn dặn.
Bạn biết không, điều tôi muốn cùng bạn suy nghĩ hôm nay là ở đó. Bạn đã phó thác cho tình yêu của cha thiêu đốt để đem lại ánh sáng và hơi ấm cho mọi người, thì bạn không có quyền và cũng không nên chọn cho mình sự ẩn dật hay sự nổi bật trước mọi người. Bạn đã khước từ quyền định đoạt về mình, và để cho Chúa sử dụng theo ý Chúa rồi mà. Ngọn đèn thắp lên đâu phải để rồi lấy thùng úp lại, mà để đặt trên giá đèn, soi cho mọi người bước vào nhà. Con đường thơ ấu mà Thánh Vịnh 131 diễn tả:
"Chúa ơi, lòng con không kiêu căng,
mắt con không nhắm cao,
không đưa bước trên đường danh vọng,
không tìm kiếm những sự phi thường.
Không, con giữ lòng mình yên tịnh, và lặng thinh
như trẻ thơ nép mình vào mẹ..."
Ðiều này không hề mâu thuẫn với một cuộc sống hoạt động mãnh liệt. Trái lại, chính là bí quyết của cuộc đời hoạt động mãnh liệt nhất cho vinh danh Chúa và lợi ích của anh em. Thánh Têrêsa d'Avila có thể được coi là một điển hình. Khuynh hướng tự nhiên của ngài là háo danh, háo thắng. ... Những thành công to lớn lúc này không còn nhắm thỏa mãn tính hiếu danh hiếu thắng nữa mà chỉ để làm vui lòng Cha trên trời và mọi nỗi vất vả không còn nhằm thỏa mãn tính hiếu động nữa, mà chỉ cốt đáp lại Tình Yêu Thiên Chúa. "Lòng nhiệt thành vì nhà Chúa thiêu đốt con".
Trong cuộc sống, có những lúc bạn cảm thấy một thôi thúc lui về ẩn dật. Có thể đó là Chúa muốn đưa bạn vào thanh vắng để dạy dỗ bạn, cho bạn nghỉ ngơi với Ngài, như Ngài đã từng dẫn các môn đồ đi nghỉ mát vậy. Nhưng cũng có thể đó là do sự mệt mỏi, chán chường hoặc một sự hờn dỗi với đời. Phải xem từng trường hợp thôi. Dựa trên nguồn gốc và hậu quả của sự thôi thúc ấy, nó từ đâu đến và đưa bạn tới đâu. Xem quả biết cây. Nếu là do Chúa thôi thúc thì tâm hồn bạn được thanh thản và gần Chúa hơn. Nếu không do Chúa, tất sẽ làm bạn xáo trộn, đưa bạn xa lòng mến Chúa yêu người.
Lm Nguyễn Công Đoan, SJ.
Kính chuyển
Hồng |
|
DOI SONG TAM LINH # 101 = SONG MUA CHAY |
|
|
|
|
SONG MUA CHAY
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
Hôm nay bắt đầu vào Chúa Nhật thứ 2A Mùa Chay:
"Bớt ăn, bớt uống bê tha,
giử chay, sám hối, Chúa tha tội mình.
Bao năm kiếm ăn mọi hình,
bác ái, bố thí, đúng tình Mùa Chay."
Mời đọc bài Sống Mùa Chay
VRNs (16.03.2014) – Sài Gòn - Giáo dục đa dạng về phương pháp và lĩnh vực. Một trong các lĩnh vực giáo dục đó là dạy con cái sống mùa Chay. Đó là việc quan trọng đối với các Kitô hữu, vì thế cha mẹ cần ý thức để giáo dục con cái biết hướng tới Chân-Thiện-Mỹ.
Theo lịch sử, Mùa Chay phát triển từ quy luật nghiêm ngặt đặt trách nhiệm lên các tân tòng trong giai đoạn cuối của việc khai sáng Kitô giáo. Sau 3 năm học hỏi, chúng hoàn tất việc chuẩn bị và lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy vào đêm vọng Phục sinh. Điều đó đã trở thành thói quen đối với các tín hữu cùng với các tân tòng trong việc ăn chay trước khi lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy và tham dự khóa giáo lý tân tòng. Theo cách này, mùa Chay là nỗ lực chung của toàn thể Giáo hội.
140316001Từ giáo hoàng tới tân tòng đều cần sống Mùa Chay theo tinh thần "hành xác", kiềm chế thể xác, đồng thời cũng cầu nguyện nhiệt thành và thường xuyên hơn các mùa khác – vì tất cả đều tìm cách trở nên thành viên đích thực của Nhiệm thể Đức Kitô khi rước lễ trong đêm Vọng Phục Sinh. Những điều như thế nên là hoạt động trong mùa canh tân tâm linh của chúng ta.
Trước khi việc ăn chay 40 đêm ngày của Chúa Kitô được kết hợp với Mùa Chay thì Mùa Chay là thời gian chuẩn bị cho các ứng viên lãnh nhận Bí tích Thanh Tẩy, đồng thời là thời gian canh tân đức tin.
Ăn chay là việc nghiêm ngặt. Ngoài việc nhịn ăn, các Kitô hữu ban đầu đã được khuyên nhủ bởi các vị rao giảng như thánh Lêô Cả, họ nghiêm ngặt thực hành việc độ lượng và tha thứ cho nhau, tăng cường cầu nguyện riêng, rộng rãi bố thí, học hỏi Kinh Thánh và giáo lý. Các yêu cầu này vẫn được giữ và chúng ta cũng phải liên kết các việc này với việc ăn chay của riêng mình.
Chúng ta có thể khắc sâu nhân đức độ lượng và tha thứ vào tâm khảm con cái trong Mùa Chay, nhắc chúng nhớ những lời của nhà thần bí Blosius (Dòng Biển Đức): "Dạng hành xác tốt nhất là chấp nhận với cả tấm lòng, dù chúng ta không thích, những điều mà Thiên Chúa gởi đến hoặc cho phép xảy ra, dù tốt hay xấu, dù vui hay buồn". Hãy khuyến khích con cái chấp nhận những đau khổ và niềm vui của mình để kết hiệp với Chúa Giêsu và cố gắng theo sát bước Ngài trong Mùa Chay.
Bác ái. Có thể có những ông/bà để những đứa cháu phục vụ như phục vụ Chúa Kitô. Dom Marmion đã nói: "Chúa Giêsu xác định chính Ngài quá nhiều lần với chúng ta rằng, trong chúng ta, Ngài bị bệnh và yếu đuối, thậm chí mặc quần áo nghèo khổ". Bằng sức mạnh của đức tin, khi chúng ta đến trước mặt Chúa Cha nhân danh Chúa Giêsu, Người Con yêu dấu mà Ngài nhìn thấy nơi chúng ta, sống nghèo khó, yếu đuối và đáng thương (như Chúa Giêsu chịu đau khổ vậy). Charles Peguy nói: "Bác ái là điều quan trọng, là ngọn lửa mà bạn thắp sáng trong lò lửa tâm hồn để con cháu biết người nghèo có thể đến sưởi ấm khi giá lạnh".
Thuần khiết ý định. Khi giải thích việc "cho đi" trong Mùa Chay, con cháu có thể được dạy biết thực hiện mỗi hành động bằng tình yêu thuần khiết của Thiên Chúa. Hãy giải thích rằng càng có nhiều hành động đáng giá thì càng tốt và càng đáng công. Tấm lòng cao cả là phần thưởng trong phúc lành Phục Sinh và trong kho tàng được sắp sẵn trên Thiên Quốc.
Đọc Kinh Thánh, cầu nguyện riêng. Như thánh Leo dạy, chúng ta phải dạy cho con cháu biết Kinh Thánh và giáo lý. Đó là nhiệm vụ của chúng ta. Chúng ta sẽ bị phán xét tùy theo đó. Thiên Chúa không cần biết chúng ta ở đâu, giàu hay nghèo, địa vị cao hay thấp,... Ngài muốn chúng ta dạy con cháu cầu nguyện liên lỉ và rước lễ thiêng liêng bất kỳ lúc nào.
Sám hối. Thành tâm xưng tội là việc sám hối tốt nhất trong Mùa Chay, kể cả người lớn và trẻ em. Khi đó chúng ta giao hòa với Thiên Chúa là Cha nhân lành và chân thành xin lỗi Chúa Giêsu, vì Ngài đã hy sinh chịu chết trên Thập giá để chúng ta được tha thứ và được cứu độ.
Bố thí. Việc bố thí cũng tốt như sám hối tội lỗi. Ăn chay tốt hơn cầu nguyện, nhưng bố thí còn tốt hơn cả hai, vì bố thí làm cho người khác bớt khổ và làm nhẹ gánh nặng của tội lỗi nơi chúng ta. Trong Mùa Chay, mỗi người Công giáo nên dành thời gian đi thăm viếng, an ủi, giúp đỡ bệnh nhân,... Trẻ em cũng có thể làm những việc này.
Ngoài việc dùng vật chất và tiền bạc để làm từ thiện, việc bác ái còn là việc hành xác trong Mùa Chay. Trẻ em có thể nhịn một phần tiền ăn quà để chia sẻ với các bạn kém may mắn hơn mình. Kinh Thánh xác định: "Việc bố thí cứu cho khỏi chết và tẩy sạch mọi tội lỗi. Những người làm phúc bố thí sẽ được sống lâu" (Tb 12:9).
Bác ái. Bác ái là luật yêu thương. Mọi người phải thực hiện tùy hoàn cảnh mình. Kết hợp việc bố thí, cầu nguyện và ăn chay sẽ tạo truyền thống có nền tảng, đồng thời kết hợp với việc sám hối Mùa Chay.
Ăn chay. Trẻ em cần biết Chúa Giêsu là Cha, là Anh Cả, là Anh Hai, hoàn toàn vô tội, nhưng Ngài đã ăn chay 40 đêm ngày để làm gương cho chúng ta. Nhân loại tội lỗi ngập đầu, phải ăn chay là đúng luật, là hợp lý. Cha mẹ hãy giúp con cái ăn chay tùy theo độ tuổi.
Ăn chay đi kèm với kiêng thịt. Hằng ngày, chúng ta vẫn có thể (và nên) ăn chay bằng nhiều cách: Kiềm chế một lời nói không hay, nhịn ăn một miếng ngon, hy sinh điều gì đó,... Về việc ăn chay, chúng ta có thể giúp con cái ghi nhớ đơn giản thế này:
Không ăn, không uống tự do
Ăn chay, sám hối, Chúa tha tội mình
TRẦM THIÊN THU
(Chuyển ngữ từ CatholicCulture.org) |
|
8. Đời Sống Tâm Linh
